Productiebedrijven die voedingsmiddelenbedrijven produceren dienen aan allerlei wetgevingen, regels, normen en/of standaarden te voldoen. Denk bijvoorbeeld aan de General Food Law, een HACCP-systeem, levensmiddelenhygiëne maar ook aanvullende wetgeving omtrent etikettering, micro-organismen en verpakkingsmaterialen. Alle bedrijven in de Benelux dienen te voldoen aan de General Food Law, HACCP, Codex Alimentarius en de basiswetgeving die van toepassing is op het bedrijf.

General Food Law

De General Food Law (EG 178/2002) is opgesteld om de algemene beginselen en voorschriften van de levensmiddelenwetgeving vast te leggen. In deze wetgeving wordt de algemene levensmiddelenwetgeving, de Europese autoriteit voor voedselveiligheid, een systeem voor snelle waarschuwingen, crisismanagement, noodsituaties en procedures en slotbepalingen beschreven. Al deze punten zijn beschreven voor de gehele productieketen van voedingsmiddelen en veevoer. De voorschriften die in deze levensmiddelenwetgeving staan, gelden voor de gehele keten: van de boer tot de consument.

Codex Alimentarius

Naast de General Food Law bestaat de Codex Alimentarius Commissie (Codex) deze commissie streeft naar veilige voedingsmiddelen en eerlijke handel in voedingsmiddelen. Hiervoor zijn internationale normen ontwikkeld. Deze normen zijn geen wetgeving. De EU-lidstaten kunnen deze normen vrijwillig opnemen in hun wetgeving en bedrijven kunnen vrijwillig voldoen aan deze normen. De Codex is leidend bij conflicten waar geen wetgeving van toepassing is.

HACCP (Hazard Analysis Critical Control Points)

Nadat bovenstaande wetgevingen doorgenomen zijn, kan het voeselveiligheidsysteem HACCP (Hazard Analysis Critical Control Points) opgesteld worden. Bedrijven die voedingsmiddelen produceren zijn verplicht om mogelijke risico’s in kaart brengen en dit te beschrijven in een voedselveiligheidsplan. Dit wordt gedaan door het uitvoeren van een HACCP-analyse. Binnen een bedrijf worden altijd de volgende vier gevaarcategorieën beschreven: microbiologisch, fysisch, chemisch en allergisch. Voor iedere processtap wordt een risicoanalyse op gevaren uitgevoerd waarbij er altijd een inschatting wordt gemaakt van de kans dat het gevaar optreedt binnen het bedrijf. Het effect bij het gevaar wordt onderbouwd met literatuur, waarbij rekening wordt gehouden met een ‘worst case scenario’. In de risicoanalyse worden CCP’s (Critical Control Points) bepaald. Dit zijn punten in een proces die beheerst moeten worden om een voedselveiligheidsgevaar te voorkomen, te elimineren of te verminderen tot een aanvaardbaar niveau. Bij het opstellen van een HACCP-systeem worden altijd de volgende zeven stappen doorlopen:

1. Wat zijn de gevaren (Hazards en Analysis)?
2. Wat zijn de CCP’s (Critial Control Points)?
3. Wat zijn de grenzen bij deze CCP’s?
4. Hoe zorgen we dat we binnen de grenzen blijven?
5. Welke maatregelen worden genomen als de grens overschreden wordt?
6. Hoe weten we dat het systeem werkt?
7. Alles wordt vastgelegd in documentatie en registraties.

Overige basiswetgeving

Behalve bovenstaande wetgeving, kunnen de onder andere de volgende wetgevingen geraadpleegd worden om veilige voedingsmiddelen te produceren, te verpakken en te etiketteren:

• VO EG 852/2004: Levensmiddelenhygiëne
• VO EG 2073/2005: Inzake microbiologische criteria voor levensmiddelen
• VO EG 1169/2011: Voedselinformatie aan consumenten
• VO EG 10/2011: Betreffende materialen en voorwerpen van kunststof, bestemd om met levensmiddelen in contact te komen

GFSI

In de voedingsmiddelenindustrie wordt er daarnaast vaak over GFSI (Global Food Safety Initiative) gesproken. Dit is een wereldwijd samenwerkingsinitiatief tussen belangrijke retailers, voedselproducenten, overige bedrijven uit de voedselketen, overheden en wetenschappelijke en andere deskundigen op voedselveiligheidsgebied. GFSI gaat na of een norm minimaal voldoet aan de wereldwijde voedselveiligheidseisen. Een GFSI-erkende norm wordt wereldwijd geaccepteerd. Het GFSI voert zelf geen certificerende activiteiten uit. De certificering voor een GFSI-erkende norm wordt gedaan door gekwalificeerde auditoren. In de GFSI-erkende normen is de General Food Law en de HACCP verwerkt. De overige wetgevingen worden bij uitvoering van de GFSI-norm geraadpleegd en verwerkt in een kwaliteitssysteem. De door GFSI erkende normen voor voedingsbedrijven zijn BRC, FSSC22000 en IFS.

In de praktijk

Wat van toepassing is op uw bedrijf en wat het beste bij uw bedrijf past, is afhankelijk van wat uw rol is in de voedingsmiddelenindustrie en levensmiddelenhygiëne. Het is mogelijk dat voor uw bedrijf alleen de basiswetgeving met HACCP en relevante Codex voldoende is. Het kan ook zijn dat erdoor bijvoorbeeld een afnemer een aanvullend GFSI-erkend certificaat wordt geëist.