wet- en regelgeving bij verkoop van voedingssupplementen

De vraag naar voedingssupplementen is hoog en zal door de aandacht van de consument voor een gezonde levensstijl en voedingspatroon nog verder toenemen. Voedingssupplementen zijn voor gedoseerde producten, zoals tabletten, capsules, druppels of drinkbare ampullen die nutriënten, planten of andere stoffen bevatten met een bepaald voedzaam effect. Ze zijn bedoeld als aanvulling op een normale voeding. Voedingssupplementen zijn vrij verkrijgbaar en worden steeds vaker op internet aangeschaft in de vele en vaak ook buitenlandse webshops of op online verkoopplatforms, zoals Bol.com of Marktplaats. Het komt helaas regelmatig voor dat voedingssupplementen bij online verkoop verboden stoffen bevatten of dat de vereiste productinformatie ontbreekt, onvolledig of misleidend is. Er wordt zelfs weleens beweerd dat bepaalde voedingssupplementen zouden helpen tegen het coronavirus. Het is van groot belang de consument hiertegen te beschermen. In Nederland is dit de taak van de NVWA, die een beter toezicht op de internetverkoop van levensmiddelen als speerpunt voor 2021 heeft geformuleerd. Ook zien wij dat verkoopplatforms zelf eisen stellen aan verkopers via hun platform.

Bescherming van de consument
Een consument die bijvoorbeeld gewicht wil verliezen heeft online keuze uit tal van voedingssupplementen die snel resultaat beloven. Maar is de verstrekte informatie wel betrouwbaar? Wie heeft het product vervaardigd? Is dit werkelijk het bedrijf dat vermeld wordt op de website? Zijn de vermelde ingrediënten wel aanwezig in het voedingssupplement? Bevat het voedingssupplement geen verboden of schadelijke stoffen? Zijn eventuele allergenen wel vermeld? Het is niet uitzonderlijk dat de gezondheid van consumenten in gevaar komt door het nemen van een voedingssupplement dat werd besteld via het internet. Elk jaar worden nieuwe voedingssupplementen met nieuwe (combinaties van) stoffen op de Nederlandse markt geïntroduceerd en elk jaar worden vele voedingssupplementen onderschept met verboden of zelfs schadelijke ingrediënten, of worden producten aangeprezen met onjuiste, onvolledige productinformatie of met ongeoorloofde claims. Het komt ook voor dat in het voedingssupplement stoffen aanwezig zijn waardoor het product als geneesmiddel moet worden beschouwd. Deze ontwikkelingen vragen om een efficiënte en effectieve handhaving van wet- en regelgeving om de veiligheid van de consument te waarborgen.

Hoe is de controle op de verkoop van voedingssupplementen in Nederland geregeld?
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt toezicht op producten van Nederlandse webshops en beoordeelt of de verkoop wel volgens de wet- en regelgeving gebeurt. In het jaarplan 2021 van de NVWA staat dat bij bijzondere producten, zoals voeding voor medisch gebruik, zuigelingenvoeding, babyvoeding, nieuwe voedingsmiddelen, voedingssupplementen, kruidenpreparaten en vitaminepreparaten, de samenstelling van de producten (hoeveelheid en soort van ingrediënten) ook onderwerp is van het toezicht en dat naast de borging van risico’s in het kader van voedselveiligheid het toezicht zich richt op fraude en misleiding. Een van de speerpunten van de NVWA voor 2021 is om de toezichtstrategie op internetverkoop van levensmiddelen, inclusief bijzondere eet-en drinkwaren, in EU verband nader uit te werken en verder te professionaliseren en waar mogelijk als integraal onderdeel van het toezicht te maken. Bedrijven die zich niet houden aan de wet- en regelgeving riskeren hoge boetes. Voorlopend op het voornemen van de EU om een lijst op te stellen met onveilige stoffen wordt in Nederland al begonnen met een nationale lijst met verboden stoffen. Dit moet de industrie duidelijkheid verschaffen en de handhaving door de NVWA gemakkelijker maken. Deze lijst en risicobeoordelingen worden gemaakt in samenwerking met experts van RIVM.

Ontwikkelingen bij online verkoopplatforms
Ook online verkoopplatforms zelf gaan strengere eisen stellen aan aanbieders van voedingssupplementen via hun platform. Zo heeft Amazon US een nieuw voedingssupplementenbeleid gepubliceerd dat een grote impact kan hebben op de verkoop van supplementen op dit platform. Het nieuwe beleid vereist van verkopers dat zij analysecertificaten kunnen verstrekken voor de voedingssupplementen die ze verkopen, dat ze noodzakelijke productinformatie geven en dat ze over een garantiebrief van de merkeigenaar beschikken dat de producten aan bepaalde voorschriften voldoen. Vanzelfsprekend willen digitale platforms zich indekken tegen rechtszaken inzake productaansprakelijkheid. In het geval van Amazon proberen consumenten al geruime tijd dit bedrijf aansprakelijk te stellen voor letsel of schade die verband houdt met producten die door externe verkopers op het platform worden verkocht. Platforms vermijden aansprakelijkheid door te beweren dat zij niet de verkopers zijn, maar de kans dat ook platforms verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor letsel of schade als gevolg van producten die door externe verkopers op dergelijke platform worden verkocht is reëel. Binnen de lidstaten van de Europese Unie hebben de toezichthoudende autoriteiten hun peilen gericht op een betere samenwerking tussen grote online platforms en marktplaatsen. In Nederland werkt de NVWA samen met Marktplaats en Bol.com om handel in verboden producten tegen te gaan. Daarnaast vindt meer samenwerking plaats met sociale media, payment service providers en worden elektronische waarschuwingssystemen beter benut.

Verplichte vermeldingen voor voedingsmiddelen
Indien u voedingssupplementen verkoopt moet u voldoen aan wet- en regelgeving en heeft u te maken met verplichte vermeldingen op het etiket, in de webshop en in reclame-uitingen. Zo moet u aangeven dat het om een ‘voedingssupplement’ gaat en moet indien van toepassing de Referentie inname (RI) worden vermeld. Ook is een waarschuwing op de verpakking verplicht dat het product buiten bereik van kinderen moet worden bewaard. Eventuele voedings- en gezondheidsclaims moeten voldoen aan de regels beschreven in de Verordening (EU) 1924/2006. Bovendien mogen aan het product geen eigenschappen worden toegeschreven ter voorkoming, behandeling of genezing van ziekten of te zinspelen op dergelijke eigenschappen.

Wat kan KTBA voor u betekenen?
Natuurlijk wilt u zich aan de regels houden om boetes te voorkomen, maar dat is nog niet zo eenvoudig. Wet- en regelgeving is niet altijd gemakkelijk toe te passen en is bovendien aan verandering onderhevig, waardoor u deze op de voet moet volgen. Vaak is het beter om hiervoor een specialist in te schakelen om de risico’s te verkleinen. KTBA wil u daar graag bij helpen!

Jaarplan 2021 Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
Verslag ROW/DGL van 3 september 2020, https://www.row-minvws.nl/documenten/verslag/2020/09/3/verslag- row-dgl-van-3-september-2020
New Amazon Policy Could Impact Dietary Supplement Sales, Vorys eControl, Vorys Sater Seymour and Pease LLP, Blog by Adam C. Sherman, February 2021.
Online verkopen van voedingsmiddelen, KTBA Netherlands bv, Blog door Jacqueline Hageman, June 2019.