Een almaar toenemend aantal consumenten is steeds bewuster op zoek naar “groene” producten en diensten. Hiermee wordt gedoeld op producten en diensten die geen afbreuk doen aan ons leefklimaat en -milieu. In de meeste gevallen zijn dergelijke producten voor consumenten te herkennen aan bepaalde keurmerken of logo’s die deze producten of diensten bij zich dragen.
Studies laten zien dat 53% van de consumenten ‘vaak’ of ‘altijd’ let op de aanwezigheid van een keurmerk op de verpakking bij de keuze voor de aankoop van het product. Daarnaast kijkt nog 32% van de consumenten ‘met enige regelmaat’ of een “groen” keurmerk geclaimd wordt op het product.
Een voorbeeld van een dergelijk keurmerk is het Rainforest Alliance Certified seal.

Milieuorganisatie en keurmerk

Rainforest Alliance is een milieuorganisatie, van oorsprong uit de Verenigde Staten, die ecosystemen en de mensen en dieren die daarvan afhankelijk zijn, beschermt en zich inzet voor arbeidsomstandigheden, milieu en natuurbehoud voor producten uit regenwoudgebieden. Daarnaast geeft Rainforest Alliance ook een keurmerk uit. Dit keurmerk wordt door het Voedingscentrum en Milieu Centraal betiteld als topkeurmerk, vanwege de hoge score op controle, transparantie en duurzaamheid. Dit keurmerk wordt ook wel het Rainforest Alliance Certified seal (RAC-seal) genoemd.

Doel van het RAC-seal

Het RAC-seal kent de volgende doelen:

• Aanwezigheid van een managementsysteem voor sociale en milieuzaken;
• Behoud van het ecosysteem;
• Bescherming van het wild;
• Behoud van schoon water;
• Eerlijke behandeling en goede arbeidsomstandigheden voor de arbeiders;
• Gezonde en veilige werkomstandigheden;
• Goede relatie met plaatselijke gemeenschap;
• Transparantie van gebruik bestrijdingsmiddelen, deels biologische bestrijdingsmethoden;
• Goed beheer en bescherming van de bodem;
• Afvalbeleid.

Bovenstaande vertaalt zich naar een bepaald doelbereik. Zo is de Rainforest Alliance certificering met name gericht op producten afkomstig uit het land- en bosbouwsegment. De voornaamste producten binnen het landbouwsegment, waarvoor tevens certificatie wordt verstrekt, zijn bananen, tropische vruchten, chocolade, koffie en thee.

Om haar doelen te kunnen bereiken heeft deze organisatie een standaard opgezet voor twee doelgroepen, namelijk de landbouw en de overige sectoren in de gehele handelsketen.
De eisen die gelden voor de landbouw zijn opgenomen in de Farm certification standard. De eisen die gelden voor de overige sectoren zijn vertaald naar de Chain of Custody certification standard.
In deze standaarden zijn alle voorwaarden opgenomen waaraan bedrijven binnen de gehele keten zich dienen te conformeren. Bedrijven of klanten daarvan kunnen op verzoek als schakel van de keten gecertificeerd worden met het keurmerk Rainforest Alliance Certified

Ketengarantie

Rainforest Alliance is een ketengarantsysteem. Voor het afgeven van ketengarantie moet een proces doorlopen worden waarin een product gevolgd wordt van een gecertificeerde boerderij via de verschillende stadia van handel, productie en opslag naar de eindconsument. Op die manier kan de consument ervan verzekerd zijn dat de claim die op het product wordt gemaakt nauwkeurig de gecertificeerde inhoud of de herkomst van dat product weerspiegelt. Dit beschermt de geloofwaardigheid van het RAC-seal, dat het product markeert als een product dat op verantwoorde wijze is geproduceerd.
Rainforest Alliance ketengarantie betekent dat alle schakels binnen de gehele handelsketen gecertificeerd dienen te zijn volgens de Chain of Custody certification standard. Indien een schakel binnen deze keten, niet kan aantonen dat voorgaande schakels Rainforest Alliance gecertificeerd zijn, dan zal men zelf ook niet gecertificeerd worden.

Het systeem dat Rainforest Alliance hanteert, is gebaseerd op het niveau en het risico van het proces dat wordt toegepast. Ieder bedrijf in de keten dient een risk assessment uit te voeren. Het resultaat daarvan bepaalt óf en hoe frequent een audit uitgevoerd zal worden. Bedrijven die een groter risico hebben, bijvoorbeeld doordat zij niet-gecertificeerde producten mengen met gecertificeerde producten, scoren over het algemeen als een ‘hoger risico’, terwijl bedrijven die uitsluitend Rainforest Alliance-gecertificeerde producten kopen of aanbieden, of die helemaal niet mengen, als een ‘lager risico’ worden gezien.

Claimen van het keurmerk

Bedrijven die zich bij Rainforest Alliance geregistreerd hebben en waarvan de risico-inventarisatie is beoordeeld, kunnen vervolgens certificatie aanvragen. Zij zullen door een certificerende instantie worden getoetst naar de certificatiestandaard die op hen van toepassing is.
Het Rainforest Alliance-keurmerk kan worden geclaimd op off-product materiaal, zoals websites, social media, posters en ander promotiemateriaal, maar kan ook on-product op productverpakkingen. Voor on-product-claims is een label approval nodig. Deze kan worden aangevraagd via de digitale portal waarmee Rainforest Alliance werkt. Als men deze approval heeft ontvangen, waarbij tevens het RAC-seal op het artwork van de verpakking wordt beoordeeld, is men bevoegd deze gecertificeerde producten te verhandelen en/of te verkopen en kan de consument uiteindelijk kiezen voor Rainforest Alliance gecertificeerde producten.

Fusie met UTZ

In januari 2018 heeft Rainforest Alliance kenbaar gemaakt dat het is gefuseerd met UTZ. Net als Rainforest Alliance is UTZ een ketengarantsysteem. Het staat voor duurzaamheid op het gebied van koffie, thee, cacao en hazelnoten. Naar aanleiding van deze fusie zal in 2019 een nieuwe standaard worden gepubliceerd, die is gebaseerd op het beste van beide bestaande normstellingen. De gefuseerde organisaties zullen verder gaan onder de naam Rainforest Alliance. Dit betekent dat op lange termijn de naam UTZ mogelijk zal verdwijnen.